Leiderschap, veerkracht en identiteit

mei 13, 2024

Lessen uit de mythische wereld voor NLP-professionals

In de schatkamer van oude mythologie liggen onschatbare lessen over leiderschap verscholen. Verhalen van heldhaftige figuren zoals Perseus en Odysseus hebben eeuwenlang mensen geïnspireerd en doen dat nog steeds. Zo ook mijzelf. Bij Phoenix Opleidingen, mijn leerschool waar ik het mooie begeleidersambacht heb mogen leren, werken we vaak met deze mythologische helden, met hun moed, vastberadenheid en strategische denkvermogen. Ze bieden ons namelijk waardevolle inzichten in de wereld van NLP. Ik wil jullie graag deelgenoot maken van deze inspirerende verhalen over leiderschap en laten zien hoe ze mensen kunnen helpen bij persoonlijke groei en ontwikkeling. Maar voordat we ingaan op symboliek en lessen, stel ik je de heren graag eerst even voor die de reis van de held(in) belichamen.

Odysseus: strategisch denken en veerkracht

Het epische verhaal van Odysseus, de slimme navigator van de Trojaanse oorlog – die van dat houten paard – belicht het belang van strategisch denken en veerkracht. Odysseus werd, na de zegetocht van de Ilias (Troje), geconfronteerd met talloze obstakels en verleidingen op zijn weg terug naar Ithaca waarvan hij koning was. Maar hij liet zich nooit ontmoedigen. Hij bedacht creatieve oplossingen voor zijn problemen, hield zijn identiteit verborgen wanneer dat nodig was, en toonde een buitengewone vastberadenheid om zijn doel te bereiken.

Het herinnert ons als NLP-professionals eraan dat strategisch denken en veerkracht cruciale vaardigheden zijn bij het overwinnen van obstakels en het bereiken van doelen. In de wereld van NLP is het vermogen om situaties te analyseren, creatieve oplossingen te bedenken en flexibel te blijven, van onschatbare waarde. Odysseus’ verhaal inspireert ons om complexe problemen vanuit verschillende perspectieven te benaderen en nooit op te geven, zelfs niet in de moeilijkste tijden.

Perseus: moed en samenwerking

En dan Perseus, de held die Medusa met al die slangen aan haar hoofd versloeg, belichaamt moed en samenwerking. Hij ontving goddelijke hulp, waaronder geschenken van Athena en Hermes – kinderen van Zeus – en gebruikte deze slim om zijn doelen te bereiken. Perseus’ verhaal herinnert ons eraan dat we soms externe hulp nodig hebben en dat samenwerking een krachtig middel kan zijn in het bereiken van succes. Vragen om hulp is een vaardigheid die we dikwijls vergeten in te zetten omdat dat een teken van zwakte zou kunnen zijn – vooral in de prestatiegerichte wereld.

In de wereld van NLP kunnen we onze eigen ‘geschenken’ ontdekken, zoals unieke talenten en vaardigheden, en deze gebruiken om moeilijke situaties het hoofd te bieden. Perseus leert ons dat moed niet betekent dat we alles alleen moeten doen, maar eerder dat we onze eigen valkuilen (schaduw) hebben te erkennen en dat we onze kwaliteiten (licht) kunnen inzetten in samenwerking met anderen. Zonder schaduw geen licht en zonder licht geen schaduw.

Leiderschap en identiteit

Perseus’ en Odysseus’ verhalen benadrukken het belang van leiderschap en identiteit. Odys-seus streefde ernaar zijn identiteit te herstellen als zwerver tijdens zijn reis naar huis, terwijl Perseus zijn identiteit en kracht ontdekte door zijn heldhaftige daden. Beiden zijn ze op hun eigen wijze uit huis gegaan om uiteindelijk als sterke leiders weer thuis te komen. Beiden met eigen uitdagingen, aangemoedigd om hun eigen identiteit en waarden te begrijpen om zo een vol leven te kunnen leiden.

De verhalen van Odysseus en Perseus illustreren ook het belang van ethisch leiderschap en het stellen van het juiste voorbeeld voor anderen. Wij als coaches en trainers die leiders, mensen en teams begeleiden, kunnen deze verhalen gebruiken om onze coachees te laten nadenken over hun eigen waarden en over ethische keuzes in hun (persoonlijk) leiderschap.

Veerkracht

Voor individuen die worstelen met identiteitsproblemen, angst, pijn of verdriet, bieden de verhalen van Odysseus en Perseus erkenning en normalisatie. Het voorbeeld dat zij ons geven, gaat over veerkrachtig zijn in het omgaan met tegenslagen en gedoe. Het kan ons aanmoedigen om onze eigen innerlijke kracht en veerkracht aan te boren.

De verhalen bevatten ook elementen van identiteitsontwikkeling, waarbij de helden nieuwe aspecten van zichzelf ontdekken tijdens hun reizen. Dit kan mensen inspireren om hun eigen identiteitsreis te verkennen en te omarmen wie ze werkelijk zijn, los van hun angsten en pijn. Daar kunnen wij als professionals hen bij helpen door mee te reizen op hun pad naar het vinden van identiteit, zingeving en heelheid. Niet door dat wat speelt op te lossen, maar te laten erkennen van wat er is en hen helpen te zoeken naar de eigen hulpbronnen.

Bronnen van reflectie en inspiratie

De verhalen van Odysseus en Perseus bieden perspectief en hoop, waardoor mensen geloven dat groei, transformatie en het overwinnen van uitdagingen mogelijk zijn. Ze dienen als bronnen van reflectie, inspiratie en symboliek, en helpen bij het begrijpen van complexe emoties en ervaringen.

Wij als professionele begeleiders kunnen deze verhalen gebruiken als krachtige instrumenten voor coaching en zelfontwikkeling. Ze moedigen aan tot strategisch denken, veerkracht, samenwerking, authentiek leiderschap en het ontdekken van de innerlijke kracht. Ze bieden een context en raamwerk voor groei, veerkracht en transformatie.

Ons innerlijk kind

Binnen NLP komen we dat steeds weer tegen, de dynamieken van weleer die je vandaag nog steeds inzet. Het is het innerlijke kind dat onlosmakelijk een essentieel onderdeel is van onze persoonlijke groei en ontwikkeling. Het vertegenwoordigt onze oorspronkelijke emoties, verlangens en creativiteit. Het is dat deel van onszelf dat soms angstig kan zijn, maar ook vol verwondering en veerkracht zit. Het deel van ons waar spelen en nieuwsgierig zijn naar onze omgeving nog steeds verborgen zit. Voorbij de maskers en beschermmechanismen van ons volwassen ego. In het licht van deze waarheid kunnen we de lessen uit de mythische verhalen van Odysseus en Perseus nog dieper waarderen.

Odysseus en Perseus, als symbolen van moed, vastberadenheid en strategisch denken, roepen ons op om ook naar ons innerlijke kind te kijken. Ze herinneren ons eraan dat, net zoals zij obstakels en uitdagingen trotseerden, we ook onze eigen innerlijke demonen en schaduwzijde kunnen overwinnen met behulp van onder andere NLP-technieken. We kunnen ons eigen innerlijke kind – én dat van onze coachees – aanmoedigen om te blijven geloven in de kracht van veerkracht, creativiteit en doorzettingsvermogen, zelfs in de meest uitdagende situaties.

Inspirerende verhalen

Ons innerlijke kind kan zich laten inspireren door de verhalen van deze helden en ontdekken dat het mogelijk is om angsten en pijn te overwinnen door vastberadenheid en veerkracht. Naast de odyssees van Odysseus en Perseus, zijn er nog talloze andere verhalen over de reis van de held(in) in verschillende culturen en tradities over heel de wereld. Het concept van de helden-reis is een universeel thema dat de zoektocht van een individu naar groei, transformatie en zelfontdekking belichaamt. Denk aan Koning Arthur en de Ridders van de Ronde Tafel en hun zoektocht naar de heilige graal, die symbool staat voor spirituele verlichting en groei. Of wat denk je van Siddhartha Gautama, het levensverhaal van Boeddha over zijn verlichting en spirituele reis? En die van Alice in Wonderland of Jeanne d’Arc?

Meer recent past ook de reis van Mufasa in de Lion King hierin, die tegen zijn zoon zegt “Look in-side yourself, Simba. You are more than what you have become. You must take your place in the Circle of Life”. Ook dit verhaal gaat over transformatie en wat we al in onszelf meedragen. En dan is er natuurlijk nog mijn eigen favoriet Star Wars, waar Luke Sky-walker de Jedi Knight wordt die hij in wezen altijd al was. Hij hoefde alleen maar zichzelf te vinden… Al deze verhalen benadrukken verschillende aspecten van de heldenreis, maar ze delen allemaal een kernidee van persoonlijke groei: het aangaan van uitdagingen, deze overwinnen en het ontdekken van onszelf tijdens onze eigen helden-reis of avontuur. Ik nodig jullie en jullie coachees van harte uit jullie eigen innerlijke kind aan te moedigen om vastberaden en veerkrachtig te zijn. Net zoals Odysseus en Perseus en al die andere helden en heldinnen, zijn we in staat om onze eigen heldenreis te ondernemen en buitengewoon krachtig te zijn in onze eigen weg die we te bewandelen hebben. Ons innerlijke kind is onze bron van creativiteit, moed en veerkracht, en met de juiste begeleiding kunnen we die mooie meid of dat mooie ventje laten schitteren in glorie.

Deze blog is gepubliceerd in het magazine INZICHT van de Nederlandse Vereniging voor NLP.

Onze workshops en trainingen over leiderschap.